Edukacja przedszkolna stymuluje wszystkie sfery osobowości dzieci, dbając o ich harmonijny rozwój. Jednakże proces rozwoju dziecka w tym okresie nie dokonuje się spontanicznie sam przez się, lecz wymaga aktywności samego przedszkolaka.

   Aktywność powinna dawać dzieciom poczucie sukcesu i akceptację ze strony innych, zwłaszcza osób znaczących. W postępowaniu z dzieckiem  rodzic jaki i nauczyciel powinien stwarzać poczucie bezpieczeństwa,  wiary we własne siły, możliwości i zdolności.
  Okres przedszkolny zalicza się do okresu najwyższego rozkwitu twórczości dziecięcej, która najpełniej ujawnia się w działalności zabawowej przedszkolaków, jak również plastycznej, konstrukcyjnej, muzycznej  i werbalnej. Tu należy podkreślić, iż dziecko AKTYWNE to DZIECKO RADOSNE, a swoją aktywność przedszkolak może rozwijać poprzez następujące formy:
    Zabawa jako podstawowa forma aktywności twórczej dziecka ma ogromne znaczenie w jego życiu, przede wszystkim dlatego, iż jest to forma dająca możliwość przeżycia różnych emocji, z przewagą uczucia przyjemności, radości. Ma ona charakter twórczy, gdyż sprzyja kształtowaniu wyobraźni i kreatywności dziecka, a także stanowi dla dziecka najwłaściwszą formę socjalizacji. Poprzez nawiązywanie kontaktów z rówieśnikami, dziecko przyswaja sobie społeczne sposoby zachowania. W swoim dążeniu do samodzielności oraz niezależności uczy się: rozwiązywania konfliktów, prowadzenia, dialogu okazywania gotowości do pomocy, współdziałania, partnerstwa, a także przyjmowania odpowiedzialności.
    Najpowszechniejszą działalnością dziecka w przedszkolu, wywołującą spontaniczność i ekspresję, obok zabawy jest twórczość plastyczna. Jest ona ogromnym źródłem wiedzy o życiu psychicznym dziecka, jego wytwory plastyczne stają się komunikatami a proces twórczy jest ekspresją doświadczanej rzeczywistości. Szczególnie ważne są zajęcia opierające się na pracy grupowej, ponieważ taka forma działania uczy współpracy, lepszego wzajemnego porozumienia, pozwala dzieciom nieśmiałym na pełniejsze uczestnictwo w procesie twórczym, gdyż dzięki wspólnej pracy zanika lęk przed negatywną oceną swych umiejętności.
   Umiejętność komunikacji werbalnej i niewerbalnej oraz współpracy w zespole rówieśników skutecznie rozwijają techniki dramy. Poprzez dramę dzieci uczą się wzajemnej akceptacji, empatii znika u nich wstydliwość, a w jej miejsce pojawia się otwartość, szczerość, pewność siebie, umiejętność dzielenia się i pomagania sobie. Drama polega na zaangażowaniu się w fikcyjną sytuację, ,,wczucie się” w postać, bycie nią i działanie jako ona. W dramie każdy odnosi sukces, nie jest to teatr, więc nie ma tu ról źle zagranych. Drama odwołuje się do indywidualności każdej jednostki, sprzyja wydobywaniu i rozwijaniu najbardziej pożądanych cech osobowości człowieka.
    Dziedziną szczególnie sprzyjającą rozwojowi spontanicznej, twórczej wypowiedzi dziecka, chociażby ze względu na różnorodność wyrazu: słowo, śpiew, ruch, dźwięki instrumentów, różne efekty akustyczne jest muzyka. Wpływa ona na rozwój ogólny dzieci, zarówno w zakresie sprawności fizycznej, jak i intelektualnej. Zabawy przy muzyce uczą odpowiednich zachowań dziecka, przyczyniają się do nieustannego starania o poprawę pozycji w grupie pozwalają odkryć i rozwijać zainteresowania, które będą maiły wpływ na rozwój dziecka i jego osobowość. Ponad to muzyka pozwala wyrazić uczucia i emocje. Dużo radości mogą sprawić dzieciom zabawy ze śpiewem, gdyż połączenie ruchu i słowa wyzwala u dzieci otwartość, przezwycięża nieśmiałość i rozwija umiejętność komunikowania się. Piosenki rozpoczynające zajęcia, stanową element zwiększający integrację grupy
    Źródłem bogatych przeżyć i wrażeń, niezastąpionym sposobem wzbogacania wyobraźni oraz rozbudzania zainteresowania otaczającym światem ludzi i zwierząt jest literatura dziecięca dla przedszkolaków. Biblioterapia stwarza możliwości twórczego działania, szczególnie przez inspirowanie różnego rodzaju zabaw, a przede wszystkim zabaw inscenizowanych. Odtwarzanie treści utworów literatury dziecięcej w formie dramatyzowanej wywiera silny wpływ na przeżycia i emocje wychowanków, każde dziecko przeżywa fikcyjne sytuacje pokazane w opowiadaniach lub wierszach. Identyfikując się z bohaterami i ,,uczestnicząc” w ich przygodach, radościach i smutkach, dziecko pokonuje własne lęki i niepokoje. Zajęcia z elementami biblioterapii przyczynią się do tego, iż dzieci pewniej angażują się w stawiane przed nimi zadania. Pozbywają się problemu z wypowiadaniem się na temat swoich przeżyć czy posiadanych umiejętności. Stopniowo zwiększa się poczucie bezpieczeństwa, stają się bardziej otwarte. Poprzez zajęcia z biblioterapii wzmacnia się w dzieciach poczucie własnej wartości, zaspokoją one potrzebę akceptacji, zauważenia i potwierdzenia ich mocnych stron.
    Dzieci bawiąc się, rysując, przedstawiając pantomimę, czy śpiewając będą nawiązywać różne relacje w grupie rówieśniczej. Pozbędą się niepokoi, lęków i nieśmiałość, a tym samym podniosą poczucie własnej wartości, co spowoduje wzrost ich samodzielności, aktywności i kreatywności. Ważne jest to, aby pomóc dzieciom rozwijać wyobraźnię, poszerzać ich możliwości twórcze, a także nie niszczyć ciekawości świata, należy przy tym pamiętać, że każde dziecko jest twórcą, choć każde innym.

Opracowała: mgr Elżbieta Pietraszewska